Trening słuchowy a dysleksja

„Powiedz mi jak mówisz, czytasz i piszesz, a powiem ci jak słuchasz.”

 

Najnowsza i pełna definicja dysleksji która została opublikowana w 1994 roku przez International Dyslexia Association (USA) określa, iż „Dysleksja jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się…Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów co najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego…Dysleksja manifestuje się trudnościami w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, często oprócz trudności w czytaniu dodatkowo pojawiają się trudności w opanowaniu czynności pisania i poprawnej pisowni” (Bogdanowicz, 1996).

Słuch odgrywa kluczową rolę w procesie uczenia się dziecka. Jak wynika z definicji dzieci z dysleksją i problemami szkolnymi charakteryzują niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego. Tomatis w trakcie badań naukowych wykazał, iż istnieje związek między słyszeniem a fonacją. Oznacza to iż występuje zależność między słuchaniem a mową. Krtań wytwarza tylko takie dźwięki, które ucho jest w stanie odebrać.

Metoda Tomatisa jest skuteczną metodą terapii dzieci z dysleksją i problemami w nauce. Aby dobrze słuchać ucho musi być zdolne do prawidłowej integracji i analizy dźwięków. Dzieci z dysleksją nie potrafią różnicować wielu częstotliwości dźwięków. Często mylą i przekręcają głoski, popełniają błędy w literowaniu i czytaniu.

Czytanie i pisanie wymaga skojarzenia znaku graficznego z dźwiękiem w krótkim czasie. Jeżeli występują problemy z rozróżnianiem dźwięków czynności te stają się niemożliwe do realizacji. Naukowcy wskazują, iż problemy z przetwarzaniem bodźców słuchowych odgrywają kluczową rolę w wyjaśnieniu dlaczego wiele dzieci ma problemy z czytaniem.

Kolejnym problemem wynikającym z zaburzeń uwagi słuchowej jest niska koncentracja. Słuchanie wymaga skupienia się na dźwiękach. Dzieci dyslektyczne często nie radzą sobie z analizą bardzo złożonych dźwięków, które do nich docierają.

Niewłaściwy odbiór bodźców słuchowych – zdaniem naukowców – może wyjaśniać również problemy dotyczące zachowania niektórych dzieci (np. nadruchliwość). Problemy pojawiające się w tym obszarze, dzięki zastosowaniu odpowiedniej stymulacji słuchowej, można znacznie ograniczyć lub całkowicie zlikwidować.

Prof. A.A.Tomatis wykazał, iż istotną rolę w procesie słuchania odgrywa lateralizacja słuchowa. Prawe ucho powinno być dominujące aby dobrze słuchać. Transmisja dźwięku z prawego ucha do lewej półkuli jest znacznie krótsza. Lewa półkula bezpośrednio odbiera informacje i analizuje je. Gdy lewe ucho staje się dominujące informacje docierają do niej z opóźnieniem. Lateralizacja słuchowa ma zatem bezpośrednie znaczenie w procesie uczenia.

Ucho nowonarodzonego dziecka otwiera się na dźwięki stopniowo. Rozpoczyna się długi proces uczenia. Dyslektyk to osoba która w trakcie swego dzieciństwa „utknęła w jakimś punkcie rozwoju i nie była w stanie podążyć ścieżką idealnej progresji”.

Na pojawienie się wyżej opisanych problemów może mieć wpływ wiele czynników, min. infekcje ucha, wczesne oddzielenie od matki, jakikolwiek stres emocjonalny we wczesnym dzieciństwie. W ich wyniku dziecko może zamknąć się na świat słuchania i komunikacji.

Podczas treningu słuchowego wykorzystujemy „elektroniczne ucho” w celu przywrócenia dyslektyka na odpowiednią ścieżkę. W czasie terapii przechodzi on różne fazy stymulacji dźwiękowej. Jej bardzo ważnym elementem jest aktywna praca dziecka z mikrofonem.